Sokrates – biogram

Sokrates – biogram

Photo by Alex Block on Unsplash

BIOGRAM SOKRATESA – historia życia i czasów w których żył.
Znalazłem go dawno temu w zasobach internetu. Nie wiem, kto jest jego autorem, dziękuje mu jednak za zwięzłe i jednocześnie kompletne spisanie historii życia Sokratesa, trochę je uzupełniłem i przekazuję dalej.

Są to prawdopodobne daty, ważne w życiu Sokratesa. Prawdopodobne, ponieważ życie i biografia Sokratesa pełna jest niedopowiedzeń i domysłów. Możemy jedynie w przybliżeniu zapisać jego biografie, działania i cechy charakteru z kilku tylko dostępnych przekazów – z Dialogów Platona, dzieł Ksenofonta, sztuki Arystofanesa i kilku zdań u Diogenesa Leartiosa.479 przed Chr. Ateńczycy pokonują Persów i ustanawiają dominację nad Grecją.

476 przed Chr. Ateny tworzą Związek Morski- sojusz obronny greckich miast-państw.

469 przed Chr. Rok urodzin Sokratesa, jako syna kamieniarza Sofroniska i położonej Fainarete.

461 przed Chr. Władzę w Atenach obejmuje Perykles. Zaczyna się czterdziestoletni okres rozwoju zamożności i świetności miasta. Sokrates ma 8 lat.

457 przed Chr. Ateny zawierają ze swym rywalem o dominacje – Spartą rozejm. Zapewnia on Atenom kilka lat pokoju i rozkwitu.

457- 450 przed Chr. Czas pomiędzy 12-19 rokiem życia Sokratesa przypada na okres potęgi gospodarczej i świetności kulturowej Aten. Sokrates przygotowuje się do zawodu kamieniarza. Dochodzi jednak do wniosku, że jego powołanie jest inne i porzuca naukę zawodu.

448 przed Chr. Sokrates ma 21 lat. Uczy się u Anaksagorasa Archelaosa, czołowych filozofów przyrody i kosmologów. Zaczyna odczuwać, że jego powołaniem jest „sprowadzenie filozofii na ziemię”, z nieba do człowieka i postanawia zająć zagadnieniami etycznymi, zamiast zagadnieniami przyrodoznawstwa.

447 przed Chr. Początek prac przy budowie Partenonu, usytuowanego na górującym nad Atenami Akropolu – arcydzieła architektury greckiej.  Ateny stają się głównym ośrodkiem świata śródziemnomorskiego i przyciągają wybitnych przedstawicieli wszystkich dziedzin nauki i sztuki.

442 przed Chr.  W wieku 27 lat Sokrates dowiaduje się, że wyrocznia delficka uznała go za najmędrszego z ludzi. Szukając w Atenach kogoś, kto byłby mądrzejszy od niego, odkrywa, że tylko on jeden świadom jest swojej niewiedzy, przyznaje, że to, co wie nie jest ani pewne ani oczywiste, ani dobrze przemyślane. Od tej pory jego celem staje się zdobycie prawdziwej wiedzy.

441 przed Chr. Sokrates, w wieku 28 lat po raz pierwszy uczestniczy w wyprawie wojennej – na Samos.  Podczas wyprawy jego towarzyszami broni są jego dawny nauczyciel Archelaos
i dramaturg Sofokles.

435 przed Chr. Mając 34 lata Sokrates zwycięża w publicznej debacie sławnego sofistę Protagosa i staje się osobistością znaną całym Atenom. „Podziwiam Cię ponad wszystkich ludzi, jakich znam” – powiada pokonany Protagoras.

434 przed Chr. Arystofanes wystawia komedię „Chmury”, której głównym bohaterem jest Sokrates, przedstawiony jako filozof samochwała chodzący „ z głową w chmurach”. Sokrates jest na widowni, opisuje to później w „Dialogach” Platon.

432 przed Chr. 37-letni Sokrates uczestniczy w bitwie pod Potidają, gdzie wykazuje się niezwykłą odwagą. W trakcie bitwy ocala życie swego przyjaciela Alcybiadesa, który opowiada o tym wydarzeniu w „Uczcie”- dialogu Platona. Po powrocie z wojny Sokrates jest świadkiem procesu wytoczonego jego nauczycielowi Anaksagorasowi. Oskarżony o bezbożność Anaksagorasa zostaje skazany na śmierć, lecz ucieka z Aten z pomocą Peryklesa.

431 przed Chr. Spartanie łamią rozejm, dokonują inwazji na Attykę i zbliżają się na 10 kilometrów do murów miasta. Rozpoczyna się wojna, która będzie trwała dziesiątki lat.

430 przed Chr. W Atenach wybucha epidemia dżumy, która pochłania jedną trzecią mieszkańców Aten.

429 przed Chr. W wieku 40-lat Sokrates poślubia Ksantypę, która urodzi mu trzech synów: Lamproklesa, Sofroniskosa, Meneksenosa

425 przed Chr.  Ateńczycy wysyłają wielką flotę, która ma podbić Sycylię: ekspedycja kończy się klęską.

424 przed Chr. Sokrates mając 45 lat bierze udział  w bitwie pod Delion;  uchodzi z życiem z masakry Ateńczyków po klęsce. Kolejny raz daje dowód męstwa; schodząc spokojnie, a nie uciekając z pola bitwy wzbudza u wrogów podziw i szacunek.

421 przed Chr. Sokrates dyskutuje z dwoma dowódcami ateńskimi, Nikaisem i Lachesem, na temat znaczenia słowa „ odwaga”. W rozmowie z Glaukonem Sokrates posługuje się alegorią „ jaskini”, by ukazać ograniczenia ludzkiej wiedzy. Obie rozmowy zostanie zapisane w dialogach Platona.

416 przed Chr. Podczas uczty w domu Agatona Sokrates podejmuje w rozmowie temat miłości, jedyny, o jakim – we własnym przekonaniu – wie cokolwiek.

415 przed Chr. Wystawiona zostaje tragedia Eurypidesa, o mocno antywojennym przesłaniu – „Trojanki”. Sokrates jest na widowni. Od tej pory Ateńczycy uważają obu myślicieli, za sojuszników w walce przeciw pochłaniającej coraz więcej ofiar wojnie peloponeskiej.

415- 410 przed Chr. Sokrates nie ustaje w swej misji kwestionowania poglądów uznawanych przez większość współobywateli. Jak sam mówi o sobie, jest jak bąk, którego ukąszenia mają obudzić obywateli z uśpienia nieprawdziwych, zwyczajowych  przekonań. W miarę jak wojna podkopuje morale, Ateńczycy są coraz bardziej rozdrażnieni zachowaniem i postawą Sokratesa. Sokrates zbliża się do sześćdziesiątego roku życia.

406 przed Chr. 63 letni Sokrates zostaje powołany na jeden dzień na stanowisko przewodniczącego Rady Pięciuset.  W trakcie tego dnia nie dopuszcza do stracenia dowódców, którzy ponieśli klęskę w bitwie pod Arginuz. Po raz kolejny naraża się mieszkańcom Aten żądających śmierci dowódców.

405 – 404 przed Chr.  Spartanie wygrywają wojnę, okupują Ateny i ustanawiają władzę „ trzydziestu tyranów”, którzy zaprowadzają w mieście rządy terroru. Sokrates przeciwstawia się sprzecznym z prawem rządom „trzydziestu tyranów”, odmawiając udziału w akcji aresztowania niewinnego obywatela – Leona z Salaminy. Mimo tego, w związku z tym, że kilku z „trzydziestu tyranów” był dawniej uczestnikami dyskusji, jakie Sokrates prowadził z młodymi Ateńczykami, jego osoba zostaje powiązana z nimi.

403 przed Chr. Rządy „Trzydziestu tyranów” zostają obalone przez zwolenników demokracji. 66 letni Sokrates – mimo rosnącej niechęci Ateńczyków wobec wszelkiej krytyki – nie ustaje jednak w krytycznym dyskutowaniu i atakowaniu poglądów większości obywateli.

399 przed Chr. Sokrates zostaje postawiony przed sądem i oskarżony (przez przywódcę demokratów Anytosa, poetę Meletosa i retora Lykona) o bezbożność i psucie młodzieży. Ma wtedy 70 lat. Po przeprowadzonym szybko procesie zostaje skazany na śmierć. Mimo propozycji i próśb przyjaciół i uczniów nie zgadza się na ucieczkę z Aten.  Przez miesiąc oczekuje na wykonanie wyroku. Prowadzi w tym czasie dalej swoje filozoficzne rozmowy z przyjaciółmi. Gdy nadchodzi wyznaczona pora, spokojnie wypija kielich cykuty.